Telefoon: + 31 (0) 518 41 2642
Mobiel: + 31 (0) 620 40 1806
Fax: + 31 (0) 518 41 3050
Adres: Molenlaan 11, 9172 AW Ferwert
E-mail: info@zeegroenten.nl






Trouw - Laura Westendorp

Had commercieel econoom Roelof Hoogland de Landbouwhogeschool gedaan, dan was hij waarschijnlijk niet eens begonnen aan het kweken van de zeeaster. Het plantje dat wild aan de kust groeit stond als onmogelijk bekend. Ondanks duizenden guldens subsidie was het nooit eerder iemand gelukt het gewas te exploiteren.

Toen de Fries wel slaagde, moest hij alles vanaf het begin opzetten: van het verzamelen en veredelen van het zaad tot het bedenken van speciale machines voor de oogst. "Ik voel me soms net een ontwikkelingswerker"

Trouw1.jpg (149192 bytes)

 

 

Roelof Hoogland toont de versgeplukte zeeaster

Armeluiskost werd delicatesse

Het begon tien jaar geleden als een hobby. Hoogland werkte bij een zuivelconcern in Brussel en bracht de weekeinden door bij zijn ouders in Noord-Friesland. Op het nieuwe land buiten de grote zeedijk, dat in het voorjaar en in de herfst overstroomt, groeide de zoutminnende zeeaster vanzelf. Hoogland wist dat luxe visrestaurants de groente graag serveerden. Het lijkt een beetje op spinazie, maar is wat steviger en heeft een zilte smaak die het goed doet bij visschotels. De verkrijgbaarheid was echter onzeker: alleen door illegale pluk en onregelmatige aanvoer uit Frankrijk konden de restaurants aan de groente komen.

Zo kwam Hoogland op het idee om een poging te wagen om het wilde plantje te kweken.

"in de natuur groeien de planten kriskras door elkaar, schots en scheef'. Ik selecteerde ze op bepaalde eigenschappen om een uniformer gewas te kweken, dat machinaal te oogsten zou zijn. Vanaf het begin heb ik geprobeerd alles goed te organiseren", zegt Hoogland,

Dat is gelukt. De weekeinden die de 33 jarige Fries op de akkers van zijn vader doorbracht werden halve weken. Alles wat hij verdiende ging terug in het bedrijf. Hij vestigde zich in het dorp Ferwerd, op drie kilometer afstand van zijn kwekerij. Zijn liefde voor het platteland was hij in de stad niet kwijtgeraakt. "Vooral ’s zomers is het een voorrecht om buiten te zijn, dat is ook goed voor een mens." Sinds drie jaar gaan de zaken zo goed dat hij voltijds zeeasterkweker is geworden.

Albert Heijn ontdekte me toen ik het gewas voor het eerst op de veiling bracht. Vanaf dat moment is alles veel sneller gegaan, zegt Hoogland, terwijl hij over zijn landerijen kijkt. De tien hectare lage groene plantjes liggen binnendijks maar voor de grote deltadijk. Een paar keer per week wordt zeewater over de planten gepompt. Zo wordt kunstmatig eb en vloed nagebootst.

Het was een moeizaam proces om dit zo groot te krijgen, dat is echt met vallen en opstaan gebeurd.- Naast het veredelen van de plant moest Hoogland er achter komen welke samenstelling van de grond de beste was voor de zeeaster en met welke frequentie zout water moest worden toegediend.

Eerst zocht hij daarvoor hulp bij de landbouwuniversiteit van Wageningen Die wetenschappelijke invalshoek hielp niet veel. Door van dichtbij te kijken hoe het in de natuur gaat, kom je erachter wat effectief is en wat niet. Ik ben geen boerenzoon, maar ik ben hier wel geboren en getogen, Ik heb veel geobserveerd hoe de plant groeit. Mijn interesse voor de natuur heeft me daar gebracht, waar anderen mislukten.

Doordat Hoogland de enige zeeasterkweker is in Nederland, moet hij alles zelf opbouwen. "Ik moet de hele markt in mijn eentje opstarten. Dat kost klauwen met geld." In eigen beheer ontwikkelde hij machines voor de oogst. De apparatuur moet heel licht zijn, want de planten vallen in het drassige veld makkelijk om.

Het is een enorme uitdaging geweest. Mijn invalshoek is een totaal andere dan de meeste boeren; ik heb het gewas ontwikkeld vanuit een marktoogpunt Had ik de landbouwschool gedaan, dan had ik misschien gedacht: dit is te moeilijk, laat ik er niet mee beginnen zegt de kweker.

Een tijd lang leverde Hoogland voornamelijk aan Albert Heijn, maar sinds vorige week kan de horecagroothandel de groente op de veiling kopen. Daarnaast is er een voorzichtig begin om de groente naar Duitsland te gaan exporteren.

Zeeaster of zeekraal, een andere zilte, groente die de Fries ook verbouwt, zijn onbekende producten. Met Albert Heijn probeert Hoogland de groenten te promoten om extra afzet te genereren. Dat gaat langzaam. Het meeste wordt verkocht in de randstad. De mensen hier zijn nogal behoudend. En wat de boer niet kent, dat eet hij niet.

Alleen in Zeeland is de zoute groente van oudsher bekend. Arme mensen aten het vroeger als aanvulling op het sobere menu. Van armeluiskost is het een exclusieve groente geworden. Particulieren mogen nu alleen met een vergunning in het wild oogsten. Verder vallen de planten onder de natuurbeschermingswet,

Maar ook de zeeaster op zijn akker is nog steeds een redelijk wilde plant. "Omdat het nog niet lang wordt gekweekt, staat het nog dicht bij de natuur, Dat is de charme van het spul", betoogt hij.

Het voedselaanbod in de wereld lijkt gevarieerd, maar dat is niet zo. De moderne Landbouw heeft omwille van een hoge productie een homogene structuur. De componenten waar ons voedsel uit is opgebouwd, zijn allemaal terug te leiden op een paar producten en vaak hetzelfde ras, Zeeaster is nu nog een veel diverser gewas. Dat maakt dat de opbrengst minder hoog is, maar het is ook minder kwetsbaar voor droogte of plagen. Net als in de natuur. In tien jaar verder veredelen, kan dat verdwenen zijn. Misschien is het daarom goed om hier te stoppen, om niet verder te gaan."

De ondernemingslust van de Fries zal die romantische gedachte waarschijnlijk toch opzij zetten. Hoogland ziet in de toekomst uitbreiding en verdere ontwikkeling van het gewas. Dan laat hij misschien anderen kweken, om zelf te werken aan veredeling van de plant. "Maar dat kan pas als ik het proces zelf beter onder de knie heb."

Een andere mogelijkheid is exploitatie in andere delen van de wereld. "Er zijn veel verzilte gebieden in de wereld waar het aantrekkelijk kan zijn om deze plant te gaan kweken. Ik heb contact gehad met een pastoor uit Nieuw Guinea, die hoopte zo een extra vitaminebron voor de bevolking te genereren. Maar dat zon ik moeten onderzoeken. Hetzelfde geldt voor het Midden-Oosten Misschien wil het daar ook wel groeien.

 

 

Stuur mail naar info@zeegroenten.nl Copyright © 2001 Hoogland's Waddengroenten